KREATİF ŞEHİRLER

21. Yüzyılın Yenilik Üreten Şehirleri

Yeni ve yaratıcı projeleri ben birer ağaç gibi görüyorum: Onlar kreatif fikir tohumlarının esnek ve özgür topraklarda ekilmesi, yeşermesi, teşvik edilmesi, paylaşılması ile büyürler. Bu süreç sabır, esneklik, disiplin, kaynak, liderlik, vizyon, emek gerektirir. Ilık hoşgörü rüzgarları esmeli, havada sevgi olmalı illa. Toprak, sanat ve kültürle yoğrulmalı. Özgürlük suyu damla damla akmalı, gökyüzünden hüzün yağmurları yağmalı. Güneş umut gibi parıl parıl parlamalı. Gökkuşağının tüm renklerine yer verilmeli, farklılıklar zenginlik kaynağı olarak görülmeli.

Yenilikçi şehir kavramı Kanada’da ve Amerika’da 1960’lardan beri sistematik ve bilimsel olarak ele alınıyor. Devlet ve belediye kurumları üniversitelerle işbirliği içinde 40 yıldır şehirleri daha yenilikçi hale getirmek için projeler geliştiriyor. Ben size bu yazımda 21. yüzyılda kreatif şehirler oluşturma modellerinden bahsedeceğim. Bu modeller üzerinde düşünmek ve İstanbul’a uyarlamak da sizin göreviniz olsun, olur mu?

Bir şehri daha yenilikçi, atılımcı, dinamik, sanat sever, kültürel, yaratıcı, özgün hale getirmek kompleks bir faktörler sistemine bağlı:

Ekonomik gelişim ve büyüme
Küresel ekonomide niş yakalama
Yerel zenginlikleri keşfetme
Şehrin özgün kimliğine yatırım
Tarihi ve kültürel öğeleri keşfetme ve tanıtma
Yerel kent bilincini ve aidiyetini geliştirme
Kent markaları oluşturma
Kentin kültürel ekosistemine duyarlılık geliştirme
Şehrin içinde bulunduğu bölge ve ortamı hesaba katma
Otantik kent öğelerini koruma ve geliştirme
Yerel ve yatay iletişim ağları
Sürekli iyileştirme ve gelişim kültürü

Şehrin sanat ve kültür alanında kendi markasını oluşturabilmesi ve niş hale gelebilmesi için aşağıdaki elementleri çekmesi ve bünyesine toplaması gerekiyor:

Mobil kentliler
Kozmopolit kesimler
Yenilikçi yatırımlar
Geleceğin meslekleri
Entellektüel sermaye
Özgün sanatçılar
Kaliteli kültürel kurumlar
Sanat platformları
Sivil toplum kuruluşları
Sosyal sorumluluğa ve sanata önem veren şirketler

21. yüzyılın kreatif şehirlerini oluşturmada gerekli şartlar ve kritik başarı faktörleri şöyle sıralanabilir:

Kollektif bilinç
Kent dinamizmi
Toplumsal vizyon
Özgünlüğü koruma
Tarihi köklere bağlılık
Güçlü toplumsal networkler
STK, iş dünyası ve belediye işbirliği
Stratejik kurumsal işbirlikleri
Süreklilik ve uzun vadeli düşünme
Yenilik kapasitesi
Esnek ve özgür kent kültürü
Yenilikçilik alanlarına yatırım
Dinamik ve esnek politikalar
Yenilikçilik projeleri geliştirme ve ödüllendirme
Kent performans ve liyakat sistemleri
Çok boyutlu ARGE
Çok boyutlu sermaye ve kaynak

Bütün bu şartlar ve faktörler arasında en stratejik olanı hiç şüphesiz “çok boyutlu sermaye ve zenginlik” oluşturarak harekete geçebilmek.

Finansal sermaye mobilizasyonu
Şirket destekleri, sponsorluklar, yatırımlar
Devlet desteği
Entellektüel sermaye mobilizasyonu
Vizyon, tecrübe
Uzmanlık ve knowhow
Kreatif kapasite
Zaman sermayesi
Sosyal sermaye mobilizasyonu
İlişki ağları
Güven ve iletişim
İnsan kaynakları mobilizasyonu
Yetenek havuzları
Keşif ve hayal gücü
Duygusal zenginlik

Evet, küresel dünya kreatif şehirlerden, yenilikçi kentlerden, 21. yüzyıl megakentlerinden, kozmopolit esneklikten, sanat ve kültür platformlarından, teknoparklardan, teknoşehirlerden bahsediyor.

Gelelim milyon dolarlık soruya:

Kürede bu konulardan bahsedilirken, çok boyutlu dev projeler üretilirken, 50 yıllık projeksiyonlar ve stratejik atılım hamleleri yapılırken, biz neredeyiz?

Bizim gündemimizde neler var?
Bizim İstanbul için benzer bir vizyonumuz, projelerimiz var mı?
Pozitif değişim için umudumuz, cesaretimiz, inancımız var mı?
21. yüzyılda yeni bir kent vizyonuna hazır mıyız?
Bunun için neler yapıyoruz?